Ossana, Borgo Valsugana en Caldes zijn toegevoegd aan de lijst van Trentino stadjes in de Vereniging van de “Mooiste Dorpjes van Italië”. Trentino kent er nu elf.
Caldés, Ossana en Borgo Valsugana zijn de laatste drie dorpen die in 2023 in de lijst zijn opgenomen. Het zijn er nu elf. Al eerder bestond de Vereniging van de “Mooiste Dorpjes van Italië” uit Mezzano, Vigo di Fassa, Canale di Tenno, Rango, Bondone, San Lorenzo – Dorsino, Luserna/Lusern en Pieve Tesino.
Caldes is het nieuwste dorp dat tot een van de mooiste dorpen van Italië is benoemd, het tweede in de Val di Sole naast Ossana. Het heeft een uitgesproken identiteit en versterkt het historische en culturele erfgoed. De naam Caldes is afgeleid van een warmwaterbron die nu helaas verdwenen is. Al in 1.200 werd het Caldis of Caldesio genoemd. Caldes kent ook beroemde personages die de geschiedenis van het land mede hebben vormgegeven, te weten de kunstenaars Luciano en Ivan Zanoni. Luciano maakte appels en peren van ijzer voor een feest in Località Contre, en werd vanaf dat moment zo populair dat hij een olijfboom mocht maken voor de villa van Bill Gates in Seattle. Ivan, zijn zoon, draagt zijn creaties op aan de dierenwereld, een gebaar om de Val di Sole te bedanken voor de inspiratie die hij daar opdeed.
We blijven nog even in Val di Sole met Ossana, dat aan de ingang van het afgelegen Val di Peio ligt, aan de voet van de toppen van de Presanella-groep. Tijdens de middeleeuwen en in de moderne tijd was het een bloeiend dorp, vooral dankzij de ijzermijnen en de commerciële uitwisselingen met het nabijgelegen Lombardije. Het dorp wordt gedomineerd door de toren van het kasteel van S. Michele, een van de meest iconische plaatsen in de Val di Sole. De geschiedenis hiervan is grotendeels verbonden met die van het kasteel, dat vaak is betwist door zowel de bisschop van Trente als de graaf van Tirol. Verschillende feodale families hebben daarin gewoond.
Als we het over lokale producten hebben, mogen we de Casolèt niet vergeten, een typische zachte kaas uit de bergen, gemaakt van rauwe melk die vers wordt gegeten. Het heeft een zoete en delicate smaak. Het was de huisgemaakte kaas bij uitstek, die vooral in de wintermaanden door het gezin werd gegeten.
Borgo Valsugana wordt gedomineerd door het imposante Castel Telvana. De stad wordt doorkruist door de rivier de Brenta, waardoor het stadje wordt opgesierd met een heerlijke Venetiaanse imprint. Het middeleeuwse karakter van Borgo is bijna intact gebleven in het stedelijke conglomeraat. Het wordt gekenmerkt door een doolhof van smalle straatjes, entreehallen en kleine binnenplaatsen. Sobere renaissance en barokke paleizen rijzen op langs de oude keizerlijke weg. Binnenin de stad zijn er talloze bezienswaardigheden die het ontdekken waard zijn, waaronder de portieken van de Lungobrenta, de Venetiaanse brug, de oude Corso Ausugum met laat renaissancistische en barokke gebouwen, kerken en enkele pleinen.
Borgo Valsugana is een ideale bestemming voor mensen die van duurzaam reizen houden. Het ligt namelijk aan de spoorlijn Trento-Bassano en kruist het Valsugana fietspad dat Pergine en het Caldonazzomeer verbindt met Bassano del Grappa. Dat is een fietspad van 80 km tussen Trentino en Veneto dat cultuur, geschiedenis en natuurlijke landschappen verbindt. In het dorp tref je een nieuw artistiek project, Sky Museum genaamd, gelanceerd door Arte Sella. Castel Telvana is een oud landhuis dat sinds de 12e eeuw de stad vanaf de top van de berg Ciolino domineert.