Een onafhankelijk onderzoek door Profacts, in opdracht van FCR Media, peilde naar het vertrouwen van kleine ondernemers in ons land. Belastingdruk en administratieve lasten worden door deze ondernemers, met maximum 10 werknemers, ervaren als het meest bedreigend voor hun zaak. Veranderende (markt-)omstandigheden bezorgen hun ook stress, en de overheid schiet te kort qua praktische hulp.

Zware lasten op de schouders van kleine ondernemers

Een kleine 900 respondenten reageerde naar aanleiding van het onderzoek. Als grootste bedreigingen wijzen de kleine ondernemers (maximum 10 werknemers) naar belastingdruk (59.8%), en administratieve lasten (49.8%). Veranderende (markt-) omstandigheden brengen ook veel stress met zich mee. Maar liefst 1 op 3 geeft aan hierdoor stress te ondervinden. “Er leeft een terechte bezorgdheid dat de veranderende verwachtingen van consumenten, concurrentie op het internet, en concurrentie van multinationals, een grote invloed hebben op de getrouwheid van klanten”, zegt Birgit Peeters, managing director van FCR Media.

Met open ogen de digitale kloof in

Opvallend: hoewel deze veranderingen vaak rechtstreeks gelinkt kunnen worden aan de oprukkende digitalisering, staat digitalisering zelf niet zo hoog op de prioriteiten-agenda van de kleine ondernemer. Hij geeft zichzelf ook een maar een matige tot lage score op digitale kennis. “Voor veel kleine ondernemers blijft het nog altijd een beetje een ver-van-mijn-bed-show”, verklaart Peeters. “Ze voelen de bedreiging aan, maar weten niet goed hoe ze er mee om kunnen, alsof digitalisering iets is dat alleen de bol.coms van deze wereld aanbelangt.”

De cijfers tonen dan ook een veel te beperkt begrip aan van digitale marketing. De ondernemers die aan online marketing doen, doen dat hoofdzakelijk omdat het nieuwe klanten oplevert (66%), niet omdat ze hun bestaande klanten er beter mee van dienst kunnen zijn. “Daaruit blijkt een zorgwekkend gebrek aan besef van wat digitalisering voor hen kan betekenen”, weet Peeters. “Minister-president Bourgeois spoort in zijn septemberverklaring handelaren niet voor niets aan tot digitale transformatie.”

Ondersteuning schiet te kort

Waar gaan kleine ondernemers dan aankloppen om sterker in hun schoenen te staan? Alvast niet bij de overheid. De minister-president mag dan oproepen tot lokaal kopen, 1 op 3 ondernemers vindt dat er te weinig initiatieven worden genomen om lokale handel ook werkelijk te ondersteunen. En ook algemeen krijgt het lokale beleid met 4 op 10 een uitgesproken onvoldoende van de kleine ondernemingen.

De ommekeer die kleine ondernemers nodig hebben om hun digitale achterstand bij te benen, is nog lang niet ingezet. Uit het onderzoek blijkt dat jongeren (-34 jaar) evenzeer als ouderen aangeven te worstelen met digitalisering. Meer van 50% van de jongeren geeft zichzelf een score van 6 op 10 en minder. Bovendien missen instrumenten zoals de kmo-portefeuille, ontwikkeld om kleine ondernemers bij te staan, hun doel. Bijna de helft van alle ondervraagden geeft aan het systeem niet voldoende te kennen. En van de 52% die er wél wat meer van weet, geeft maar liefst 40% aan dat het aanbod van de kmo-portefeuille niet is aangepast aan de noden van de kleine onderneming. Bijna 30% van hen geeft ook aan dat ze ‘geen nood hebben aan extra opleiding of advies, maar aan tastbare en praktische hulp’.

Praktische hulp

“Dat is inderdaad waar het schoentje wringt”, zegt Peeters. “Je kan van een kleine ondernemer gewoonweg niet verwachten dan hij op alle domeinen even goed thuis is,” zegt Birgit Peeters. ‘Het idee om kleine ondernemers op te leiden is mooi, maar blijkt in veel gevallen een maat voor niets.” Zelfs al slaagt een kleine ondernemer erin tijd te maken voor een opleiding, de cijfers wijzen uit dat het hem ontbreekt aan tijd en middelen om de opgedane kennis ook meteen toe te passen. Kleine ondernemers voelen zich volledig opgeslorpt door het dagelijkse bestuur van hun zaak, en de vele administratie die erbij komt kijken. 40% van alle respondenten geven aan dat ze wekelijks meer dan 5 uur bezig zijn met administratie. En de ondernemingen met meerdere werknemers hebben dan weer veel problemen met het vinden van gepast personeel.

“Dan wordt het natuurlijk heel moeilijk om ook nog een moment te vinden om jezelf te trainen in digitale skills”, zegt Peeters. “Als onze overheid onze kleine ondernemingen écht wil helpen om de digitale kloof te dichten, dan moet ze dringend investeren in praktische hulpmaatregelen, niet enkel in opleidingen”, besluit ze.